Daar stond hij dan op het nieuwe land. Woest en ledig. Niks te zien. Hoe ver hij ook keek. Zelfs de boerderij stond er nog niet. Die gingen zijn ouders zelf bouwen. Jaap Kodde (72) was 13 jaar toen hij aan de Oudebosweg in Dronten kwam wonen. ‘Er lag nog geen steen op de kavel. We hadden geen water, geen stroom en geen telefoon. Helemaal niks!’
‘Ik zat op de HBS in Dordrecht en had het schooljaar af kunnen maken, maar ik wilde wel mee naar die nieuwe polder. Maar alleen als mijn piano mee mocht. Nou, die paste echt maar net in de noodwoning. Muziek is mijn uitlaatklep, dat was toen ook al zo. Inmiddels speel ik op de synthesizer, dus ik ben wel wat moderner geworden.’
Geen water, stroom en telefoon
5 maart 1964. Deze datum staat voor altijd in Jaaps geheugen gegrift. ‘Er lag nog geen steen op de kavel. Niks was er, helemaal niks. Geen water, geen stroom en geen telefoon.’ Zand was er wel. In overvloed. Zijn ouders zetten een noodwoning neer en zo begon het avontuur, samen hun toen nog jonge zoon en dochter. ‘Een week later vroor het 10 graden. Het was zó koud! Mijn ouders zetten een extra kacheltje in onze woning. Ja, het was wat je noemt pionieren.’
Canada of Dronten?
Zijn ouders kwamen oorspronkelijk uit Brabant, maar verhuisden al eerder naar het Zuid-Hollandse Hoeksche Waard. Daar gingen ze al snel van een gemend bedrijf over naar puur akkerbouw. Begin jaren 60 zat Jaaps vader al op de schopstoel, omdat steeds meer agrariërs werden uitgekocht om plaats te maken voor woningbouw. ‘Zijn ideaal was om te emigreren naar Canada, maar hij deed een laatste poging om een boerderij in de polder te krijgen.’
Zelf een boerderij bouwen
Het werd Dronten. In de herfst van 1963 ploegde hij de vruchtbare kleigrond, om in maart te kunnen zaaien en poten. ‘In Oostelijk Flevoland kon je kiezen voor altijddurend erfpacht en dat sprak mijn ouders aan, omdat je dan meer rechten hebt. Het is een verkapt eigendom. Ze moesten alleen wel zelf de boerderij bouwen.’ Ze zetten eerst een soort bouwkeet neer, legde een tegelpaadje aan en het jonge gezin streek neer op de voormalige zeebodem.
Nieuw avontuur
Een nieuw avontuur wachtte. ‘De stap was minder groot omdat mijn ouders al een keer met hun bedrijf waren verhuisd. De familie woonde nog in Brabant.’ Jaap wilde eigenlijk helemaal geen boer worden. Totdat hij zijn vader op het nieuwe land aan het werk zag. ‘Ja, toen begon het toch te kriebelen.’
Derde generatie
Eind jaren 80 namen hij samen met zijn vrouw de boerderij over. Het bedrijf groeide uit tot een aardappel groothandel en de derde generatie staat inmiddels aan het roer van Polder Potato (voorheen Flevostar Dronten) ‘Het mooie aan Flevoland is dat je hier echt heel vruchtbare grond hebt. Met een heel goede waterhuishouding. Daar moeten we trots op zijn.’
Bouwen aan de samenleving
Jaap was niet alleen altijd hard aan het werk op zijn eigen land, hij zette zich ook in voor de nieuwe samenleving. Zoals het een echte pionier betaamt. ‘Ik ben zelf enkele malen in Canada geweest en ik ben blij dat we daar niet naar toe zijn geëmigreerd. De boerderijen liggen in Flevoland dicht bij de dorpen. Ik hou van het sociale contact. Dat had ik anders in Canada heel erg gemist.’
Toen water land werd, ontstond ook een nieuwe samenleving. Uit alle windstreken kwamen mensen naar het nieuwe man-made land, op zoek naar avontuur. Samen bouwden ze die samenleving op. Zo ook Jaap, zoon van pioniers. Als tiener was hij al betrokken bij de plattelands jongeren en bij Jongeren19nu. Hij zat jarenlang in de gemeenteraad van Dronten, was een korte periode wethouder en Statenlid. ‘Je hebt elkaar nodig om er iets van te maken. Samen, daar draait het om.’
Hoewel hij met pensioen is, denkt hij niet aan stoppen. Jaap is nu vicevoorzitter van Flevofood. ‘Ik ben nu 72 en ik ben volop aan het werk voor Floriade. Soms vragen mensen waarom ik het niet rustiger aan doe. Dat is niks voor mij. Ik kan niet stilzitten. Bovendien: mensen die Floriade bezoeken weten niet dat hier 60 jaar geleden nog water was. Dat verhaal moeten we vertellen. Ik heb Dronten – en daarmee ook Flevoland – altijd op de kaart willen zetten.’
Nieuwe toekomst
Nog altijd komen mensen uit alle windstreken naar Flevoland. Jaap snapt dat wel. Die pioniersmentaliteit is nog voelbaar. Op het nieuwe land gebeuren dingen die ergens anders ondenkbaar zijn. ‘Wat er hier toch allemaal groeit en bloeit! Dat is echt meer dan alleen aardappels, wortels en uien. Ik wist tot voor kort niet dat in Flevoland ook saffraan wordt geteeld, net als de hippe quinoa. Onze boeren zijn heel erg gericht op de toekomst. Dat maakt me trots!’
